163
" Mas, infelizmente, o que se sente, dia a dia [...] é o homem simples esmagado, diminuído e acomodado, convertido em espectador, dirigido pelo poder dos mitos que forças sociais poderosas criam para ele. Mitos que, voltando-se contra ele, o destroem e aniquilam. É o homem tragicamente assustado, temendo a convivência autêntica e até duvidando de sua possibilidade. "
― Paulo Freire , Paulo Freire y la educación liberadora
179
" Hiç kimse bir öğretmenin bir öğrenciyi birtakım nedenlerle bir başka öğrenciden fazla sevmesini engelleyemez. Bu bir öğretmenin hakkıdır. Öğretmenin yapmaması gereken bir öğrenciyi kayırarak diğer öğrencilerin haklarını görmezden gelmektir.
İlerici eğitimcinin mutlaka sahip olması gereken bir başka temel nitelik daha vardır: Sabır ve sabırsızlık arasındaki gerilimi yaşarken bilgelik göstermelidir. İhtiyaç duyulan şey ne tek başına sabır ne de sabırsızlıktır. Tek başına sabır, eğitimciyi demokratik hayalini inkâr eden bir tevekküle ve serbestliğe sevk edebilir. Sabırsızlığın eşlik etmediği bir sabır, hareketsizliğe, eylemsizliğe neden olabilir. Diğer yandan, sabırsızlık da tek başına eğitimciyi kör bir aktivizme, kıymeti kendinden menkul eyleme, taktik ile strateji arasındaki zorunlu ilişkiyi kale almayan bir pratiğe götürebilir. Yalıtık bir sabır, eğitimcinin pratiğinin merkezinde yer alan hedefleri yumuşatıp etkisizleştirerek bu hedeflere ulaşılmasını engelleme eğilimindedir. Yatıştırılmamış sabırsızlıksa, pratiğinin başarısını, insanın kendini tarihin sahibi sandığı bir kibrin içinde yitip gitmekle tehdit eder. Sabır tek başına salt bir gevezelik içinde kendini tüketir; tek başına sabırsızlık ise sorumsuz bir aktivizmde....
O halde erdem, biri olmadan diğerini deneyimlemekte değil, ikisi arasındaki sürekli gerilimi yaşamakta yatar. Eğitimci, asla ikisinden birine bütünüyle teslim olmadan, sabırsız bir sabırla yaşamalı ve çalışmalıdır. "
― Paulo Freire , Teachers as Cultural Workers (Edge, Critical Studies in Educational Theory)
