4
" Niet zo lang geleden dacht hij (en Vlieghe en Dondeyne geloofden het ook) dat moeders pijn in hun buik kregen, de weeën, en dan snel naar de wc waggelden, hurkten, kakten, dat de drol meteen door buurvrouwen uit het water werd gehaald vóór hij kon smelten, en op het zeil van de keukentafel werd gelegd, waar hij door teder tegen elkaar koutende ouders tot een kind werd geboetseerd, waarop, door intens gebed opgeroepen, vanuit het raam of de schoorsteen een wind begon te waaien die neerstreek over de bruine klei, de adem van God die leven blies in de stront die kleuren kreeg en als van rubber begon te plooien en zich uit te rekken, en dan brulde naar zijn Mama om de eerste papfles. "
― Hugo Claus , Het verdriet van België
12
" Rome, Open Stad
Bert Schierbeek, de schrijver van die twee wonderlijke boeken: 'Het boek Ik' en 'De andere namen', belt mij op. Hij is al drie dagen in de stad (Rome) en hij heeft nog niet één monument gezien. Goed, die gaan wij samen bekijken. Hij heeft er meer interesse voor dan ik natuurlijk, want hij maakt een reisgids voor Italië. Daarvoor wordt hij gratis rondgetoerd door het Toeristencentrum in bus, trein en schip. Dit maakt mij nijdig natuurlijk. Maar langzamerhand kom ik er wel overheen. Daarbij komt dat ik hier al drie jaar woon en nog niet één keer in de St Pieterskerk ben geweest.
Hij wacht op mij, bij de Piazza Venezia, met de Guide Bleu, waarvan hij het (de toerist verradende kaft) in een schijnheilige krant gewikkeld heeft, in de hand. Hij leest hardop voor, terwijl wij wandelen. Zo betitelt hij een enorme, wit-suikeren verjaardagstaart met wonderlijke frontbogen, krullen en gelikte, gekronkelde stalactieten, naakte, stenen strijders, gezonde en gezwollen worstelaars met hun dames: het Palazzo Emmanuele. 'Wat zou daar binnen te zien zijn?' - 'Oude munten, oude wapens?' - 'Lijken?' De Guide Bleu vermeldt niets en wanneer wij naderbij komen, blijkt er inderdaad niets, helemaal niets te schuilen achter de facade. Boerenbedrog. De Duce waardig. "
― Hugo Claus ,
15
" Is er geen dageraad meer? Leef ik nog?
Zijn de grenzen van het heelal verzet?
De duisternis is over de aarde gestort en er is geen nacht.
Mijn ziel is koud van angst en versteend ziet zij hoe het bestaan zelf veranderd werd in een chaos, elke orde werd verstrooid.
Wij worden opgeslorpt door het vormloze donker.
Geen maan meer. De zee, de aarde, de sterren, zijn opgeslokt,
alle sterrenbeelden zijn verzonken in het onmetelijke niets,
de hagedissen hebben zich gesplitst, de zwanen zijn verdronken,
de slangen zijn gebarsten, de hemelse draak is in een ijsklomp versteend.
Is dit nu het ogenblik?
Zijn wij het, die na alle generaties op aarde, verdiend hebben te vergaan? Verdiend hebben verpletterd te worden
onder de val van de hemel?
Is dit de laatste dag van het laatste jaar van de wereld?
Wij zijn verwerkt door een bitter noodlot, wij hebben de zon verloren,
neen, wij hebben de zon verjaagd!
Ik klaag niet meer. Angst moet men een muilband aan doen,
waarom nog begerig zijn om te leven,
als de wereld sterft met ons? "
― Hugo Claus ,